IKE, czyli Indywidualne Konto Emerytalne, to mechanizm pozwalający na odkładanie dodatkowych środków na emeryturę, posiadający specjalne korzyści podatkowe, umożliwiający w bardziej efektywny sposób pomnażać nasze oszczędności, mogący pełnić także rolę poduszki finansowej.
IKE oraz IKZE reguluje ustawa o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego.
W zależności od instrumentu finansowego możemy wyróżnić następujące rodzaje kont:
- konto oszczędnościowe lub lokata
- konto inwestujące w obligacje skarbu państwa
- konto inwestujące w fundusze inwestycyjne
- ubezpieczenie wraz z funduszem kapitałowym
- konto maklerskie
W danym momencie możemy mieć tylko jedno konto IKE, natomiast nic nie stoi na przeszkodzie, aby przenosić je między produktami oraz instytucjami.
Główne zalety IKE to:
- dziedziczenie środków
- dowolna ilość oraz częstotliwość wpłat (do ustalanego każdego roku limitu)
- swoboda wyboru produktu inwestycyjnego oraz instytucji (możliwa do zmiany w każdym momencie)
- brak podatku od zysków kapitałowych 19% (tzw. podatku Belki) do momentu wypłaty środków
- możliwość rezygnacji i wycofania środków (bez dodatkowych kosztów po 12 od założenia konta), płacimy jedynie zakumulowany podatek od zysków
- możliwość częściowej wypłaty środków w każdym momencie
- jeżeli zasilimy konto środkami w 5 dowolnych latach, to kwota wypłacona po uzyskaniu uprawnień emerytalnych jest również zwolniona z podatku Belki
Podstawowe ograniczenia:
- suma wpłat w danym roku kalendarzowym nie może przekroczyć kwoty odpowiadającej trzykrotności prognozowanego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce na dany rok – całkowity limit podawany jest co roku, w 2021 r. jest to 15 777,00 zł
- to na nas spoczywa wybór instrumentu, i w większości przypadków także zarządzanie inwestycjami
Dopóki obracamy środkami w ramach naszego konta IKE, nie występuje obowiązek zapłaty podatku od zysków kapitałowych, dlatego nie zapłacimy podatku od zysków z obrotu akcjami, otrzymanej dywidendy, czy też odsetek od obligacji. Daje to możliwość wielokrotnego reinwestowania kwot, które w przypadku zwykłych inwestycji powędrowałyby na konto Urzędu Skarbowego.
W przypadku nagłej potrzeby dostępu do większej ilości gotówki, pieniądze zwracane są po 30 dniach od złożenia wniosku. Możemy więc potraktować konto IKE jak poduszkę bezpieczeństwa z w miarę szybkim dostępem do środków. Warto tutaj jednak wziąć po uwagę również to, na jaki typ konta się zdecydowaliśmy. Osobną kwestią pozostaje to, ile w danym momencie warte są nasze aktywa, i w jakich instrumentach są przetrzymywane.
A co z IKZE?
Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego IKZE jest podobnym rozwiązaniem do IKE, z tym że:
- istnieje możliwość odpisania rocznej składki od dochodu, a więc nasz roczny podatek jest liczony od kwoty pomniejszonej o sumę wpłat
- limit wpłat wynosi 120% średniego prognozowanego wynagrodzenia w Polsce, w 2021 r. jest to 6 310,80 zł
- możliwość wycofania jedynie całości środków, rozlicza się je w rocznym zeznaniu PIT jako dochody z innych źródeł, na nas spoczywa obowiązek zapłaty podatku
- preferencyjny podatek ryczałtowy 10% możliwy jest po skończeniu 65 lat i wpłatach na konto w minimum 5 latach kalendarzowych
IKZE opłaca się przede wszystkim w momencie, gdy chcemy zmniejszyć roczny podatek dochodowy, a sam zwrot podatku reinwestować. Dla przykładu przy liniowym podatku 19% i pełnej rocznej wpłacie w wysokości 6 310,80 zł (limit na 2021 rok) uzyskamy 1 199,05 zł zwrotu. Jeżeli ktoś rozlicza się w drugim progu podatkowym 32% zwrot będzie równy 2 019,46 zł.
Oba rozwiązania mimo, że nie cieszą się dużą popularnością, są ciekawymi produktami wspomagającymi i motywującymi do oszczędzania na emeryturę. Warto przeanalizować je pod kątem swojej indywidualnej sytuacji, ponieważ w większości przypadków okaże się, że istnieje korzystny dla nas wariant. Po więcej szczegółów odsyłam na oficjalną stronę rządową poświęconą IKE oraz IKZE.